Alet Klarenbeek – initiatiefnemer van UP! – heeft een voorliefde voor ouder worden en oudere generaties. In een tweewekelijkse blog deelt Alet haar gedachtes en gesprekken, met wie ze zoal tegenkomt.
‘Ik durfde niet naar buiten. Bang dat iedereen kon zien dat mijn man dood is.’
Ik lees deze zin in een gespreksverslag van In je Uppie en kijk naar buiten. De zon schijnt uitbundig.
Jeetje.
Wat kan je toch met jezelf in de knoop zitten.
Deze mevrouw van 74 vertelt dat ze niet te koop wil lopen met haar verdriet. Dat ze al die vragen, die haar doen beseffen dat ze er alleen voor staat, maar liever uit de weg gaat.
Veilig achter haar eigen voordeur. In haar eentje.
Wat kan je je onmachtig en onzeker voelen. En beschaamd.
Ik herken dat wel.
Psychiater Louis Tas gaf ooit de perfecte definitie van schaamte:
Het idee dat je in de ogen van een ander waardeloos bent. En dat je die ander daar volkomen gelijk in geeft. Dat is de essentie van schaamte.
Iedereen kent het gevoel: een pijnlijke, negatieve en zelfbewuste emotie. Je voelt je minderwaardig. Je voelt je uitgesloten. Je wilt door de grond zakken om de blik van de ander vermijden. Het is de blik die je confronteert met de waardeloze persoon die je bent.
Ik zie de kat lopen, in de tuin van de buren.
Dat een ander denkt dat je waardeloos bent en dat je dat ook zelf denkt.
Wie houdt wie hier voor de gek?
Zo tragisch.
Schaamte is vaak het begin van eenzaamheid, realiseer ik me.
Gelukkig kan deze mevrouw haar verhaal kwijt en vindt ze bij In je Uppie begrip en liefdevolle aandacht van haar leeftijdsgenoten.
Ik lees een goedbedoelde reactie: ‘Beleef de dag alsof hij eeuwig kan duren en leef van binnen naar buiten.’
Oei.
Die legt de lat misschien wat hoog, gezien de situatie?
Er zit wel een grond van waarheid in.
Je schaamte en zelfbeeld aanpakken begint vanbinnen. Maakt niet uit hoe oud je bent.
Ik sta op om de kat binnen te laten en glimlach.
Dit is wat In je Uppie altijd doet.
Je aan het denken zetten over hoe jijzelf en de mensen om je heen in elkaar steken.
Het resultaat?
Meer persoonlijke veerkracht.
Daarover later meer.
Alet Klarenbeek adviseert overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties op het gebied van (ouderen)communicatie en eenzaamheid. Met UP! – een landelijke beweging rondom ouder worden – presenteert ze al jaren spraakmakende programma’s en uitverkochte talkshows rond zingevingsvraagstukken, o.a. in De Rode Hoed in Amsterdam.
Alet heeft een voorliefde voor ouder worden en oudere generaties. Wat doet het met je als je toekomst steeds korter wordt? Wat gebeurt er met je persoonlijkheid als je gezondheid afneemt? Goed doodgaan, hoe doe je dat? Hoe ga je om met het vele afscheid dat bij ouder worden hoort? Dat zijn vragen die haar bezig houden. Monter gaat ze op zoek naar de antwoorden.
Ze ontmoet veel uiteenlopende ouderen. Jonge en stokoude types, vitaal of met een mindere gezondheid. Ondernemende tachtigers en op de bank zittende zeventigers, allemaal min of meer genietend van de oude dag. En wat haar steeds weer opvalt: diegene met de stralende ogen en een behoorlijke portie nieuwsgierigheid genieten het meest. Zij groeien. Elke dag weer. Tot de laatste snik.